Lood in drinkwater

De kwaliteit van het drinkwater in Nederland is in het algemeen uitstekend. Water drinken uit de kraan is gezond, goedkoop, goed voor het milieu en lekker. Soms komt het voor dat dat het drinkwater vervuild raakt met lood. Dat is schadelijk voor de gezondheid.

Wat is het risico van lood in drinkwater?

Het binnen krijgen van lood is voor iedereen schadelijk. De risico's zijn vooral groot voor kinderen en (ongeboren) baby's. Ongeboren baby's en zuigelingen krijgen lood binnen via hun moeder. Lood heeft invloed op de ontwikkeling van de hersenen van kinderen. Lood kan leiden tot een lagere intelligentie. Bovendien heeft lood invloed op de nieren en de bloeddruk. 

Waar vind ik loden leidingen?

In woningen die voor 1960 zijn gebouwd, komen soms nog loden waterleidingen voor. In de meeste oude woningen zijn de loden leidingen al vervangen, maar niet altijd. Drinkwater dat door deze leidingen stroomt, neemt een beetje lood op. Dan bevat het water als het uit de kraan komt te veel lood. De Gezondheidsraad schat dat er nog een honderd- tot tweehonderdduizend huizen met loden leidingen zijn.

In sommige nieuwbouwwoningen kan in de eerste maanden na de oplevering ook lood in het drinkwater zitten. Dit komt doordat koperen leidingen worden gesoldeerd met lood. Spoel de eerste maanden de kraan even door, voordat je drinkwater tapt. Na een paar maanden hoef je dit niet meer te doen. 

Hoe onderzoek ik lood in drinkwater?

Hoe kom je er achter of jouw drinkwater door loden leidingen stroomt? In sommige gevallen zijn de loden waterleidingen zichtbaar. Drinkwaterbedrijf Dunea legt in het filmpje 'Hoe herken ik lood' uit hoe je zelf kunt achterhalen of een waterleiding van lood is.

Onafhankelijke tests

Het komt ook voor dat de zichtbare leidingen zijn vervangen, maar dat in muren of vloeren nog stukken loden leiding aanwezig zijn. Die zijn dan alleen te vinden door het water te testen. Je kunt dit laten doen door een onafhankelijk laboratorium een watermonster te laten analyseren. De kosten hiervoor liggen tussen de €50 en €150.

Wat te doen bij te veel lood?

Als uit onderzoek blijkt dat er nog (verborgen) loden leidingen in je woning zijn, dan moet de verhuurder deze leidingen vervangen. Meld aan je verhuurder dat je vermoedt dat er teveel lood in het drinkwater zit. Leg daarbij duidelijk uit waarom je dat denkt. Bijvoorbeeld doordat je loden leidingen hebt gezien of doordat je een test hebt laten doen. Een te hoog gehalte lood in het drinkwater is niet toegestaan. Vraag de verhuurder de loden leidingen te vervangen. Eventueel kun je daarnaast vragen om een tijdelijke oplossing, bijvoorbeeld een watertappunt in de buurt van de woning waar je schoon drinkwater kunt tappen.

Als de verhuurder niet op je verzoek ingaat, kun je naar de Huurcommissie gaan. De Huurcommissie stelt dat te veel lood in waterleidingen een gebrek is. Zijn de loden leidingen zichtbaar? Dan zal de verhuurder moeten aantonen dat de loodconcentratie niet hoger is dan de norm (de Huurcommissie hanteert 5 microgram per liter). Als je naar de Huurcommissie gaat en de leidingen zijn niet zichtbaar, dan moet het lood in het drinkwater zijn aangetoond door een onafhankelijk laboratorium. De Huurcommissie kan voor woningen met gebreken een lagere huur opleggen, zolang de gebreken niet zijn verholpen.

Zorg voor schoon drinkwater

Zolang de loden leidingen niet zijn vervangen, kunt je beter flessenwater (bronwater zonder koolzuur) of water van een schoon tappunt in de buurt gebruiken voor de volgende groepen:

• Baby's en kinderen tot en met 7 jaar
• Zwangere vrouwen

Kinderen vanaf 8 jaar en volwassenen hoeven niet al hun water uit flessen te halen, maar kunnen het kraanwater voor een deel gebruiken. Kinderen maximaal 1 liter per dag en volwassenen maximaal 2 liter. Als de leidingen langer dan 8 uur niet zijn gebruikt, moeten zij 2 minuten worden doorgespoeld. Het gebruik van kraanwater voor (af)wassen, douchen en schoonmaken is geen probleem.

Wat kunnen huurdersorganisaties doen?

Als de verhuurder veel complexen heeft die voor 1960 gebouwd zijn, kun je met de verhuurder een plan van aanpak afspreken. Door middel van een aantal steekproeven kan bepaald worden of deze problemen zich voordoen in de complexen van je verhuurder. Als ergens te hoge concentraties lood worden gevonden, moeten de bewoners worden gewaarschuwd. Er moet een saneringsplan worden gemaakt en eventueel tijdelijke maatregelen worden getroffen, om de bewoners van schoon drinkwater te voorzien.