Koopwoningen in de verhuur
Het onderzoek door het ministerie is aangekondigd in een brief van voormalig BZK-minister Donner (15 december 2011) in reactie op een motie van de SP en Groenlinks. De motie (van 2 december 2010) riep de regering op om 'de mogelijkheden te onderzoeken om woningcorporaties te bewegen woningen te verwerven van eigenwoningbezitters aan de onderkant van de koopmarkt met betalingsproblemen om deze aan het huurbestand toe te voegen en in huur te geven.' De minister wees erop dat er al diverse vormen van ondersteuning beschikbaar zijn bij aankoop van een woning waaronder de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) en -indien van een woningcorporatie wordt gekocht- constructies als koopgarant en sociale koop.
Hulp aan eigenaren is taak woningcorporaties
'Niettemin', schrijft de minister er 'oog voor te hebben' dat eigenaarbewoners door diverse omstandigheden in financiële problemen kunnen raken, wat hen niet alleen individueel treft, maar mogelijk ook de nabije omgeving van de woning, bijvoorbeeld door achterblijvend onderhoud. Dat rechtvaardigt volgens de minister een onderzoek. Daarbij verwijst hij naar de initiatieven van woningcorporaties in krimpgebieden. In Oost-Groningen zijn bijvoorbeeld plannen om een noodfonds te vormen voor het opkopen en renoveren of slopen van particulier bezit. En ook in Hilversum willen de gemeente, de Kredietbank en Dudok Wonen een coalitie aangaan om woningeigenaren die bijvoorbeeld door scheiding of werkeloosheid hun hypotheeklasten niet langer kunnen dragen, te helpen. De minister acht dergelijke initiatieven en hulp aan eigenaarbewoners ook 'passend binnen de maatschappelijke taak van woningcorporaties' en zal 'waar nodig hierbij ondersteunend optreden'.
Zevenaar
Wellicht dat het ministerie kan beginnen in de gemeente Zevenaar waar de woningmarkt flink is vastgelopen door een aantal forse problemen. Er zijn te weinig huurwoningen beschikbaar omdat de lokale woningcorporatie Baston Wonen, die voor een groot deel heeft verkocht. Hierdoor vertrekken jongeren naar naburige gemeenten waar nog wel huurwoningen zijn. Er staat erg veel particulier bezit te koop waardoor het aanbod vele malen groter is dan de vraag en veel eigenaarbewoners met onverkoopbare woningen zitten. De gemeente Zevenaar heeft de voorgaande jaren veel grond aangekocht voor een drietal nieuwbouwlocaties waar de reeds gebouwde nieuwe woningen eveneens nauwelijks worden verkocht. De verdere bouwontwikkelingen zijn op een laag pitje gezet, waardoor de gemeente hoge kosten heeft aan mislukte grondexploitatie.
Aankopen voor de verhuur
Aan de vooravond van een 'meedenkavond' door deskundigen over de ingestorte woningmarkt in Zevenaar, lanceerde CDA-fractievoorzitter Ria Bloemberg-Lubbers het idee om woningen op te kopen van Zevenaarders die bereid zijn om de stap te zetten naar een nieuwbouwhuis in de wijken Groot Holthuizen of de Babberichse bouwlocaties Zwanenwaay en Middag-Oost. De aangekochte woningen zouden dan in de verhuur moeten gaan voor starters in de gemeente. Het CDA mikt op woningen van maximaal twee ton, waardoor de huurprijs binnen de perken blijft. Momenteel wordt het idee binnen de gemeente onderzocht.
Win-win-win
Volgens Bloemberg zouden er drie partijen profiteren als het idee levensvatbaar blijkt: de kopers van de nieuwbouwwoningen die verlost worden van hun bestaande woning. De huurders (met name jongeren) die nauwelijks een huis in Zevenaar kunnen vinden. En de gemeente Zevenaar zelf, die miljoenenverliezen op de drie bouwlocaties af kan wenden.
