De Woonbond concludeerde eerder al dat het erg makkelijk is om woningen in gewilde steden buiten de huurprijsbescherming aan te bieden. Kleine appartementjes gaan daarom voor enorme prijzen weg.
Enorme groei dure huurwoningen
De gemiddelde huurprijs voor recent verhuurde woningen bedroeg het afgelopen halfjaar € 1.095,-, blijkt uit de NVM-cijfers. Regionale verschillen blijven groot. Zo lag de gemiddelde huur per vierkante meter in Amsterdam op € 20,73, terwijl deze in Almere € 10,51 bedraagt. Het percentage vrije sector woningen dat onder de € 1.000,- werd aangeboden, daalde van 74% van de vrijgekomen woningen in 2016, naar 54% in 2019. Bijna de helft van de woningen gaan inmiddels dus voor meer dan € 1.000,- in de verhuur.
Huren voor de hoofdprijs
‘Een schrikbarende ontwikkeling. Dit toont opnieuw aan dat regulering van de huurprijzen nodig is om de woekerprijzen in deze sector te beteugelen’, reageert Woonbonddirecteur Paulus Jansen. ‘Ondanks het groeien van de vrije huurmarkt, gaan steeds meer woningen voor de hoofdprijs weg. Daar moet de politiek iets aan doen.’
Initiatiefnota voor aanpakken dure huur
GroenLinks Tweede Kamerlid Paul Smeulders heeft een initiatiefnota ingediend om de huren in de vrije sector aan te pakken. ‘De winnaars op de krappe woningmarkt zijn de vastgoedbeleggers voor wie winst het doel is en niet het maatschappelijke belang van goede passende huisvesting voor iedereen’, schrijft Smeulders in zijn initiatief nota. Hij pleit onder andere voor het doortrekken van de bescherming van het woningwaarderingsstelsel. Dit puntensysteem berekent, aan de hand van de kwaliteit, een maximaal toegestane huurprijs voor woningen tot een prijs van € 737,-. Zo gauw een woning daarboven kan worden aangeboden vervalt de bescherming. Hij wil de bescherming door laten lopen tot 250 punten (€ 1298,74). Ook moet de WOZ-waarde van een woning een minder grote rol krijgen in het puntentotaal van de woning.
Heffing op dure huur
Daarnaast stelt hij voor dat verhuurders van duurdere woningen woningen (boven de liberalisatiegrens van € 737,-) een verhuurderheffing (belasting ) gaan betalen zodat de belasting die verhuurders nue wel over sociale huur betalen omlaag kan. ‘Op dit moment betalen woningcorporaties een verhuurderheffing over hun (goedkope gereguleerde) woningen. Speculanten, die vaak de duurdere geliberaliseerde woningen in bezit hebben, hoeven geen verhuurderheffing te betalen.’ Smeulders stelt een heffing voor op dure huur. ‘De opbrengsten van deze heffing kunnen gebruikt worden om de verhuurderheffing van corporaties te verlagen zodat zij financieel meer mogelijkheden krijgen om woningen te bouwen en te verduurzamen. Om de verkoop van betaalbare corporatiewoningen aan buitenlandse beleggers terug te dringen wil hij dat corporaties alleen nog aan particulieren, overheden of andere corporaties mogen verkopen.
Koopstarter
Ook wil Smeulders een hogere overdrachtsbelasting voor mensen die een derde woning kopen, en een zelfbewoonplicht voor de verkoop van bestaande woningen zodat koopstarters meer kans hebben. Nu kan dat alleen bij nieuwbouw. Koopstarters moeten het nu vaak afleggen tegen speculanten die woningen vervolgens duur verhuren.
De nota wordt 16 maart besproken in de Tweede Kamer
Noodknop
Vooralsnog wil het kabinet alleen maar een ‘noodknop’, een systeem waarmee gemeenten de ruimte krijgen om een maximale huurprijs te koppelen aan de WOZ-waarde van de woning. Een voorzichtig stapje in de goede richting, al ziet de Woonbond meer in het doortrekken van het puntensysteem. Jansen: ‘Het is logischer een landelijk en bestaand systeem door te trekken en te verbeteren. Bovendien liggen de WOZ-waarden juist op plekken met een krappe woningmarkt erg hoog. Het is beter om een koppeling met de kwaliteit van een woning te maken via het puntensysteem.’
Motie voor snel uitvoeren ‘Noodknop’
Toch is een Noodknop beter dan niets, vindt ook Sandra Beckerman, van de SP. Er wordt al ruim twee jaar gepraat over een noodknop, maar er is nog geen zicht op invoeren van dit beleid. Ze diende daarom gisteren een motie in om de ‘noodknop’ zo snel mogelijk in te voeren. De coalitie stemde tegen de motie.
Ook bekend verhuurder en Kamerlid Wybren van Haga (voormalig VVD) stemde tegen de motie.
