Goede voorbeelden van een Sociaal statuut

Sommige gemeenten hebben de rechten van bewoners bij sloop en renovatie vastgelegd in een gezamenlijke regeling. De Woonbond is zeer te spreken over de 'Amsterdamse Kaderafspraken'. Deze worden hieronder beschreven.

Amsterdamse Kaderafspraken

De gemeente, de in Amsterdam werkzame woningcorporaties en de Federatie Amsterdamse Huurderskoepels hebben samen de Amsterdamse Kaderafspraken opgesteld. Deze gaan over hoe corporaties en huurders het participatieproces inrichten bij sloop en renovatie. Daarmee zijn de kaderafspraken een uitwerking van de Overlegwet. Ze zijn opgenomen in het ‘Handboek Vernieuwing en Verbetering Amsterdamse Kaderafspraken 2020-2025’. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen renovatie met behoud van de huurovereenkomst, en renovatie zonder behoud van de huurovereenkomst. Onder dat laatste valt ook sloop/nieuwbouw.

Met behoud van huurovereenkomst

Bij een renovatie in bewoonde staat krijgen Amsterdamse huurders standaard een basisvergoeding van € 600,- voor herstelkosten in de woning. Duren de werkzaamheden langer dan tien aaneengesloten werkdagen, dan krijgen ze bovendien een vergoeding voor het verminderd woongenot. Deze bedraagt € 50,- per dag vanaf de elfde dag, met een maximum van € 1.200 bij 24 dagen uitloop. Duurt de renovatie langer dan 34 dagen, dan worden hierover aparte afspraken gemaakt. Moet de huurder tijdens de renovatie tijdelijk verhuizen naar een wisselwoning, dan heeft deze geen hogere huur dan de oorspronkelijke woning. Gaat de huur van de gerenoveerde woning met meer dan € 50,- omhoog, dan krijgen huurders met een inkomen tussen de huurtoeslaggrens en € 45.728 (prijspeil 2020) huurgewenning gedurende drie jaar.

Zonder behoud van huurovereenkomst

In de Kaderafspraken staat dat de huur na de aankondiging van sloop of ingrijpende renovatie niet meer wordt verhoogd, ook niet bij de jaarlijkse huurverhoging. Wil de huurder in de eigen buurt terugkeren, dan moet de corporatie zich inspannen hem te helpen aan een nieuwe woning zo dicht mogelijk bij de oude. Er is verder sprake van dezelfde huurgewenningsregeling als hierboven beschreven. Ook krijgen alle bewoners met een inkomen tot € 55.113 (prijspeil 2020) een stadsvernieuwingsurgentie. Hiermee krijgen ze één tot anderhalf jaar lang voorrang op andere woningzoekenden bij de toewijzing van sociale huurwoningen in de Stadsregio Amsterdam.

Procesafspraken

De Amsterdamse Kaderafspraken bevatten verder een uitvoerige beschrijving van hoe een proces van sloop of renovatie moet verlopen. Daarin wordt veel aandacht besteed aan een sterke positie van de bewoners(commissies). Zo hebben de bewoners recht op zelf gekozen professionele ondersteuning, die door de corporatie wordt betaald. De bewonerscommissie kan ook zelf de raadpleging onder de bewoners uitvoeren, zowel over het projectplan als over het Sociaal plan. De Kaderafspraken gelden niet bij groot-onderhoud.

Andere voorbeelden

Behalve in Amsterdam zijn ook in andere gemeenten kaderafspraken gemaakt over sloop en renovatie. Het voert te ver die hier te behandelen. Goede voorbeelden zijn de Kaderafspraken Zaanstreek en het Utrechts Participatie Model en Algemeen Sociaal Plan. Als je te maken krijgt met sloop of renovatie en daar met je bewonerscommissie invloed op wilt uitoefenen, is het verstandig kennis te nemen van deze of de Amsterdamse afspraken. Ze zijn makkelijk te vinden op internet.

Model Sociaal statuut

Ook de Woonbond heeft een Model Sociaal statuut ter beschikking, waarin de rechten van huurders bij sloop en renovatie goed zijn geregeld.