Omgevingswet
De Omgevingswet zou de positie van bewoners kunnen veranderen van insprekers achteraf tot meedenkers vooraf. We schrijven nadrukkelijk: zou kunnen. Want het is nog zeer onduidelijk hoe deze nieuwe wet in de praktijk uitpakt. De participatie van bewoners is in ieder geval een belangrijk onderwerp in de Omgevingswet.
Omgevingsvisie
De Omgevingswet verplicht elke gemeente alle beleidsdoelen voor de leefomgeving te bundelen in de omgevingsvisie. Deze visie moet er uiterlijk 1 januari 2027 zijn. Deelbelangen zoals wonen, werken en natuurbeheer moeten hierin netjes tegen elkaar worden afgewogen. Nieuwbouw en ook het sloopbeleid komen in de omgevingsvisie aan de orde. Duurzaamheid zal een belangrijk thema zijn.
De Omgevingswet verplicht de gemeente nadrukkelijk bewoners bij deze omgevingsvisie te betrekken. In de definitieve visie behoort te staan hoe de participatie is verlopen: Welke mensen konden meedenken? Welke voorstellen deden zij? En hoe zijn deze voorstellen in het definitieve plan verwerkt?
Omgevingsvergunning
Wie wil bouwen, slopen of kappen, heeft volgens de Omgevingswet één vergunning nodig: de zogenoemde omgevingsvergunning. De bouwvergunning, sloopvergunning of kapvergunning van vroeger zijn definitief verleden tijd.
De aanvragers van zo’n omgevingsvergunning moeten bij de aanvraag aangeven wat zij aan de participatie van omwonenden hebben gedaan. Ze krijgen binnen acht weken na hun aanvraag een toekenning of afwijzing, waar ze eerder soms een half jaar moesten wachten.
Burgerinitiatief
De Omgevingswet schept in principe meer ruimte voor burgerinitiatieven. De nieuwe wet biedt initiatiefnemers meer vrijheid. Veel regels uit de oude 26 wetten zijn geschrapt.
Burgers zullen ook vaker door de overheid worden uitgenodigd zelf met een plan te komen. Het is de vraag of ‘gewone’ bewoners inderdaad gaan profiteren van deze toegenomen vrijheid. Of dat vooral projectontwikkelaars hun kansen zullen pakken.
Vier besluiten
Bij de Omgevingswet horen vier Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB). Namelijk het Omgevingsbesluit, het Besluit kwaliteit leefomgeving, het Besluit activiteiten leefomgeving en het Besluit bouwwerken leefomgeving. In ruim 1200 pagina’s wordt beschreven waaraan iedereen zich moet houden. Van de omgang met het werelderfgoed tot milieubelastende activiteiten.
Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)
Een belangrijk besluit voor huurders (en hun buren) is uiteraard het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Hierin staan onder andere voorschriften over de veiligheid, gezondheid, duurzaamheid en bruikbaarheid van een bouwwerk. Ook staan er in dit besluit regels over de staat en het gebruik van een bouwwerk. Tevens wordt voorgeschreven hoe bouw- en sloopwerk moet worden uitgevoerd.
Sinds wanneer?
De Omgevingswet geldt per 1 januari 2024.
Waar vind je meer?
Bij het Informatiepunt Leefomgeving vind je de volledige tekst van de Omgevingswet plus alle bijbehorende besluiten.