Actie tegen doorverhuiscircus bij tijdelijke verhuur

Zo heeft BPW in Amsterdam zes wooncomplexen in beeld waar verhuurders op tijdelijke contracten overgaan, soms al acht tot tien jaar voordat de renovatie plaats zal vinden. Vertrekkende vaste bewoners worden vervangen door bewoners die een tijdelijk contract krijgen. Loopt hun tijdelijke contract af, dan kunnen ze vaak binnen het complex doorverhuizen, met een nieuw tijdelijk huurcontract. Zo voorkomt de verhuurder leegstand en heeft deze de handen vrij om aan de renovatie te beginnen.

Tijdelijkheid geeft onrust en onzekerheid

Na de renovatie hebben bewoners met vaste huurcontracten terugkeergarantie, een recht dat tijdelijke bewoners niet hebben. Het mag. De Wet doorstroming huurmarkt (2015) staat toe dat tijdelijke contracten na twee jaar zonder opgaaf van reden aflopen. Intussen leven tijdelijke huurders in grote onrust en onzekerheid, zegt BPW Amsterdam: ‘Zij moeten hun interne stoelendans zien als tegemoetkoming tot zij iets nieuws vinden. Maar er is niets om naar door te stromen. Het is uitstel van dakloosheid. Met lange wachttijden maken zij in de hoofdstad geen schijn van kans op een betaalbare huurwoning.’

Eis: zelfde rechten als vaste bewoners

Daarom eist de Bond Precaire Woonvormen voor tijdelijke bewoners dezelfde rechten als voor vaste bewoners: ‘Laat hen blijven wonen tot aan de renovatie, biedt tijdelijke vervangende woonruimte tijdens de renovatie en laat tijdelijke bewoners terugkeren na renovatie of biedt permanente woonruimte elders vergelijkbaar in kwaliteit, prijs en locatie.’

Succesvolle afspraken met verhuurder

Eerder gebeurde dit in wooncomplex De Klokkenhof op het Amsterdamse Surinameplein. Maar daar hebben tijdelijke bewoners zich verenigd in een bewonersgroep. Het lukte hen succesvol afspraken te maken met verhuurder Vesteda. Zij mogen tot aan de start van de renovatie in het complex blijven wonen. Als hun huidige tweejaarscontract eindigt moeten ze nog één keer inpandig verhuizen om te kunnen gaan huren op basis van de Leegstandswet. Nadat de renovatie klaar is en de huidige huurders met een vaste huurovereenkomst hebben kunnen terugkeren, krijgen ook de tijdelijke huurders de mogelijkheid om een woning te huren in de hoogbouw. Met een vaste huurovereenkomst. Daarmee heeft de commerciële verhuurder Vesteda de eisen van de tijdelijke huurders grotendeels ingewilligd.

‘Als je samen optrekt, krijg je dingen voor elkaar’

Bibi Altink is een van de bewoonsters die zich actief inzette voor deze goede uitkomst. ‘Daar hoef ik niet aan te beginnen, want met een tijdelijk contract heb je toch geen rechten, dacht ik aanvankelijk. Maar dankzij één actieve bewoner ben ik toch in actie gekomen. Mensen denken vaak dat dit een individueel probleem is. Maar dat is het niet. Als je samen optrekt, krijg je dingen wél voor elkaar.’ Altink: ‘Bottom line is: je moet het idee opzijzetten dat je er alleen voor staat, en je gaan verenigen met tijdelijke bewoners die in dezelfde situatie zitten. Zorg dat je de juiste mensen erbij haalt die kunnen helpen. Iemand die het proces kan begeleiden, iemand die het woord kan voeren met de verhuurder, iemand die juridisch advies kan geven. Zorg ook voor media-aandacht. En betrek mensen van de politiek erbij zodat er een lijntje is met de gemeenteraad of de Tweede Kamer. Je moet de verhuurder tot verantwoording roepen en gaan samenwerken met de verhuurder. Bij de Klokkenhof is dit uiteindelijk gelukt. Vesteda heeft echt haar sociale gezicht laten zien. Laat het een voorbeeld zijn voor andere vastgoedbeleggers en woningcorporaties.’

Tijdelijke contracten maken nieuwe groep dakloos

Dergelijke praktijken ziet de Bond Precaire Woonvormen nu weer bij onder andere Woongroep ‘Van Baerle voor Buren’ op de Van Baerlestraat 71. Vastgoedbelegger H&R Holding verhuurde de kamers daar aanvankelijk met vaste contracten. Maar na het vertrek van vaste bewoners kregen nieuwkomers tijdelijke contracten, zonder huurbescherming. H&R weigert nu nieuwe contracten af te geven vanwege renovatieplannen waardoor de tijdelijke bewoners op 30 juni dakloos zullen worden. Het contract van een bewoonster, sociaal werker Ayse Nur, liep al op 31 maart af. Zij laat weten op dit moment geen alternatieve woonruimte te hebben en nergens heen te kunnen. ‘Ik hoopte met de verhuurder tot een schikking te komen en net als de anderen te kunnen blijven wonen tot eind juni, maar dat liep stuk op onenigheid over de betaling van de proceskosten.’ Ayse Nur werd gedagvaard en haar rechtszaak vindt plaats op 18 april.

Bewoners overhandigen eisenpakket

De bewoners van de Van Baerle 71 hopen ook goede afspraken met hun verhuurder te kunnen maken. Op 13 april zullen zij samen met BPW een eisenpakket overhandigen aan H&R Holding. Zij vragen dat de uitzetting van Ayse Nur wordt gestopt en dat alle huurders tot aan de renovatie in het pand kunnen blijven wonen. Ook eisen zij dat H&R Holding zorgt voor alternatieve woonruimte tijdens de renovatie en dat de huurders na de renovatie mogen terugkeren.

Reactie verhuurder: ‘het mag binnen de wet’

Of afspraken maken lukt, is de vraag. H&R Holding laat in een reactie alvast weten als verhuurder van woningen gebonden te zijn aan de wetten en regels zoals die gelden voor alle verhuurders in Nederland. ‘Twee jaar geleden zijn we tijdelijke huurovereenkomsten aangegaan vanwege de staat van het pand en de wens om het te verduurzamen. Na de renovatie zal H&R Holding de kamers weer verhuren aan jongeren, studenten en/of promovendi, zoals dit is toegestaan volgens de wet.’ Ook laat de verhuurder weten dat als huurders niet vrijwillig willen vertrekken nadat hun huurcontract van rechtswege afloop, de rechter erbij betrokken zal worden.

Wetsvoorstel tegen tweejaarcontracten

‘Interne verhuiscircussen met tweejarige contracten zijn het zoveelste voorbeeld van hoe deze contracten worden ingezet om de rechten van huurders te beperken. Het is prima mogelijk om met een huurovereenkomst tot de renovatie te verhuren. De wet kent zelfs al mogelijkheden om woningen die op de nominatie staan voor sloop, verkoop of grondige renovatie tijdelijk te verhuren. Maar de tijdelijke tweejaarcontracten zijn voor verhuurders kennelijk te aanlokkelijk,’ reageert belangenbehartiger bij de Woonbond Marcel Trip.

Woonbond: ‘Hoog tijd voor verbod tijdelijke contracten’

Op 18 april stemt de Tweede Kamer over de initiatiefwet van Henk Nijboer (PvdA) en Pieter Grinwis (ChristenUnie) om de tweejarige tijdelijke huurcontracten weer te verbieden. Trip: ‘Het is hoog tijd deze contracten te verbieden. Ook bij woningen waar geen sprake is van renovatie worden de contracten in de particuliere huursector aan de lopende band ingezet. Huurders wonen hierdoor in permanente onzekerheid, en durven hun rechten niet te halen bij achterstallig onderhoud, of te hoge huur of servicekosten.’