Regiewet stuurt onvoldoende

De ‘Wet versterking regie volkshuisvesting‘ zou ervoor moeten zorgen dat er meer betaalbare woningen gebouwd worden en dat de overheid meer sturing heeft op wat er gebouwd wordt. Helaas dreigt van beide goede voornemens weinig terecht te komen. De Tweede Kamer gaat voor de zomer nog in debat over de wet.

Eisen aan aandeel sociale huur

Op dit moment is ongeveer 26% van alle woningen in Nederland een sociale huurwoning. Grotere gemeenten hebben vaak meer sociale huur dan dit landelijke gemiddelde, en kleinere gemeenten juist minder. In de Wet versterking regie volkshuisvesting staan nu de volgende eisen:

• Gemeenten met minder sociale huurwoningen dan het landelijke gemiddelde moeten minimaal 30% van hun nieuwbouw sociale huur laten zijn.

• Gemeenten met méér sociale huurwoningen moeten minimaal 40% van hun nieuwbouw in het middensegment (huur of koop) plaatsen. Die gemeenten krijgen géén eis voor het aantal nieuw te bouwen sociale huurwoningen.

Aandeel sociale huur zal krimpen

Met deze eisen gaat het aandeel sociale huurwoningen er op achteruit in plaats van vooruit, legt beleidsmedewerker Marcel Trip uit. “Ongeveer de helft van de woningen die corporaties nieuw bouwen zijn bedoeld om sociale huurwoningen die gesloopt of verkocht zijn te vervangen. Als maar 30% van die nieuwbouw sociale huur wordt zal het aandeel sociale huur fors krimpen.”

Loslaten minimumeis vertraagt bouw

Trip wijst er verder op dat vertraging van nieuwbouwplannen dreigt. In de wet staat dat er op regionaal en provinciaal niveau voor minimaal 30% sociale huur gerealiseerd moet worden. Als grotere gemeenten dan geen minimumeis krijgen voor hun aandeel nieuw te bouwen sociale huurwoningen, zullen gemeenten veel onderling moeten afstemmen om regionaal en provinciaal toch op 30% uit te komen. Trip: “Dat betekent dat gemeenten naar elkaar gaan wijzen en dat er veel vertraging kan ontstaan.”

Onduidelijkheid over hogere ambitie

Tenslotte laat Trip weten dat het onduidelijk is of gemeenten zelf hogere minimale eisen voor sociale huur in de nieuwbouw mogen stellen. “In de nota van toelichting staat dat dit wel mag, maar in de wetsartikelen is het feit dat het ‘ten minste’ 30% moet zijn verdwenen uit de tekst.”

Woonbond: laat sociale sector groeien

Namens de Woonbond bepleit Trip dat de Tweede Kamer zorgt voor een wet die de sociale huursector laat groeien. “Dat kan door elke gemeente een minimale eis voor sociale huur in de nieuwbouw te geven. Daarmee voorkom je dat gemeentes naar elkaar gaan wijzen. Elke gemeente met minder dan 30% sociale huur in de bestaande woningvoorraad zou minimaal 40% sociale huur moeten bouwen. Afwijken hiervan mag alleen als er geen lange wachttijden voor sociale huur in de betreffende gemeente of regio zijn.”