Meteen naar de content

Persbericht

Huurders kritisch over afspraken huurverhoging

Huren en geld In een evaluatie van de Nationale Prestatie Afspraken laten huurders zich kritisch uit over de huurstijging en woningverkopen van de afgelopen twee jaar. Iets positiever zijn zij over de keuzes rondom duurzaamheid en leefbaarheid. De Woonbond bevroeg lokale huurdersorganisaties uit het hele land hierover.

In 2022 sloot de Woonbond voor het eerst Nationale Prestatie Afspraken (NPA), samen met de minister, de woningcorporaties (Aedes) en de gemeenten (VNG). Deze afspraken kwamen er in ruil voor de afschaffing van de verhuurderheffing. Ook besloten de organisaties dat de NPA periodiek worden herijkt, voor het eerst in 2024. In het kader hiervan heeft de Woonbond bij haar achterban opgevraagd hoe zij de NPA tot nu toe in de praktijk ervaren en hoe zij de voortgang beoordelen.

Jaarlijkse huurverhoging pakte te hoog uit

Bijna 70% van de huurdersorganisaties beoordeelt de huidige afspraak over de jaarlijkse huurverhoging van sociale huurwoningen van corporaties als slecht tot heel slecht. In 2023, 2024 en 2025 geldt de afspraak dat corporaties de totale som van hun huurprijzen met maximaal de CAO-loonindex minus 0,5% mogen verhogen. In 2023 was dat gunstig, omdat zonder die afspraak het inflatiecijfer van circa 10% de maatstaf was. Maar dit jaar pakte het uitzonderlijk hoog uit met 5,3%, in individuele gevallen ging het zelfs om 5,8%. Het was de hoogste huurstijging in 30 jaar.

Geen excuus voor omzeilen lokaal overleg

In de evaluatie zeggen de lokale vertegenwoordigers van huurders ook dat zij nauwelijks tot geen ruimte hebben gehad voor overleg met de woningcorporaties over de huurverhoging. Dit is in strijd met de Overlegwet, die schrijft voor dat corporaties in overleg met de huurdersorganisatie de jaarlijkse huurverhoging moet vaststellen. Landelijke afspraken over een maximum behoren geen excuus te zijn om het overleg te passeren en direct te kiezen voor het maximum. 

Afspraken positief, bezorgdheid over uitvoering

Over andere aspecten uit de NPA, zoals beschikbaarheid, duurzaamheid en leefbaarheid, blijken de huurdersorganisaties overwegend positief. Uitzondering hierop is de afspraak dat corporaties tot 2030 ongeveer 90.000 woningen verkopen. 69% laat zich hier negatief over uit. Hierin speelt mee dat de nieuwbouwafspraken niet gehaald worden, wat het saldo sociale huurwoningen nog verder verlaagt ten opzichte van de afspraken om te zorgen voor een fikse groei van de sociale voorraad. De achterban is in algemene zin bezorgd over de voortgang van de ambities en de getoonde daadkracht van de corporatiesector. Ook zijn er zorgen over de kosten van warmtenetten en daarmee het aardgasvrij maken van woningen.

Niet alle opgaven op het bordje van huurder

Zeno Winkels, directeur van de Woonbond, vindt de evaluatie waardevol en begrijpt de uitkomsten goed.

Onze achterban maakt heel duidelijk dat opnieuw een historisch hoge huurstijging volgend jaar onacceptabel is. De huurverhogingsregels moeten eerlijker, anders zakken honderdduizenden huurders financieel door het ijs.

Grote huurstijgingen worden vaak genoemd als noodzakelijk kwaad om nieuwbouw, verduurzaming en andere grote maatschappelijke opgaven mogelijk te kunnen maken. Volgens de Woonbond zullen deze opgaven niet slagen als deze nog langer volledig uit sociale huuropbrengsten bekostigd moeten worden.

Het is heel logisch om meer collectief te investeren in collectieve voorzieningen, zoals de volkshuisvesting.

Over het onderzoek

Aan de evaluatie deden 101 huurdersorganisaties mee, verspreid over het hele land. Het merendeel hiervan is actief in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Limburg, Gelderland en Noord-Brabant. Overige provincies zijn naar verhouding iets minder vertegenwoordigd. Het onderzoek vond plaats in de maand september.

Contact

Exclusief voor journalisten

Mathijs Ten Broeke

Persvoorlichter

Tussentijdse evaluatie NPA

Rapport Download