Wat kan ik doen tegen burenoverlast?

Bespreek om te beginnen de ergernis persoonlijk met de veroorzaker. Er samen uitkomen is altijd de snelste weg. Kom je samen niet tot goede afspraken, dan zijn er in veel gemeenten buurtbemiddelingsorganisaties actief, die zich inzetten om conflicten tot een oplossing te brengen in samenwerking met alle betrokkenen.

Klachtencommissie

Een andere ingang, naast het schriftelijk melden van de overlast bij de verhuurder, is inschakelen van de klachtencommissie van de gemeenschappelijke verhuurder. Ook dit kan als een alternatieve vorm van geschilbeslechting worden gebruikt, in plaats van een gang naar de rechter.

Klachten bijhouden

Bijhouden van de klachten en melding (blijven) maken hiervan is heel belangrijk in dit soort zaken. Zonder meldingen wordt het lastig om te bewijzen dat er overlast is. Lukt dat evenmin en is er sprake van structurele ernstige en objectiveerbare overlast, zeker als deze door meerdere bewoners wordt onderschreven, dan kan de zaak aan de rechter worden voorgelegd. Hiertoe staan twee mogelijkheden open.

Onrechtmatig handelen

De eerste weg is rechtstreeks een procedure bij de rechter beginnen tegen de betreffende buur wegens onrechtmatig handelen (Artikel 162 Burgerlijk Wetboek Boek 6). Daarbij moet het slachtoffer de geleden schade en dus de gedragingen van de overlastveroorzaker bewijzen. Dat kan met behulp van getuigenverklaringen, processen-verbaal, akoestische meetrapporten, foto’s, door omwonenden bijgehouden dagboeken en dergelijke. Er zijn verschillende juridische procedures mogelijk. Het meest voor de hand ligt een kortgedingprocedure, waarin het slachtoffer eist dat de veroorzaker van de overlast zijn activiteiten staakt op straffe van een dwangsom. Er moet dan wel een ‘spoedeisend belang’ zijn. Zonder spoedeisend belang is alleen een gewone procedure mogelijk, die langer duurt.

Ontruiming vorderen

In extreme situaties kan het slachtoffer bij de rechter in kort geding een vordering tot ontruiming tegen de overlastveroorzaker instellen. Dit is een zwaar middel. De rechter zal deze vordering waarschijnlijk alleen toewijzen als alle andere middelen om tot een oplossing te komen niets hebben uitgehaald.

Verhuurder aanspreken

Daarnaast kan, als tweede weg, de gemeenschappelijke verhuurder door het slachtoffer worden aangesproken op grond van de verplichting een rustig woongenot te bieden (Artikel 204 Burgerlijk Wetboek Boek 7 en 214 BW). De verhuurder moet namelijk gebreken verhelpen. Overlast door een huurder van dezelfde verhuurder kan een gebrek zijn zodra er objectief gezien inbreuk wordt gemaakt op het (woon)genot van (een) andere huurder(s) en de gemeenschappelijke verhuurder geen actie onderneemt om daar een eind aan te maken.

Procedure tegen verhuurder

Als de verhuurder niets doet, komt deze de wettelijke verplichting niet na en kan het slachtoffer een procedure starten tegen de verhuurder waarin de rechter wordt verzocht de verhuurder te dwingen om maatregelen te nemen of zelfs de huurovereenkomst te ontbinden en de overlastveroorzaker te ontruimen. De verhuurder komt pas in beeld als de stappen die redelijkerwijs van het slachtoffer konden worden verwacht, niet hebben geholpen. Wat dat is hangt sterk af van de situatie. Zo voeren sommige woningcorporaties een strikt anti-overlastbeleid, gericht op een snelle ontruiming als dat nodig is. Deze verhuurders zullen bij voortdurende overlast vaak zelf al naar de rechter stappen.

Onderzoek instellen

Om dit voor te zijn zal een (professionele) verhuurder, meestal een onderzoek instellen naar aanleiding van de gemelde klachten en als deze gegrond zijn (rechts)maatregelen tegen de overlast veroorzakende huurder treffen om de overlast en -in het uiterste geval- ook de huurovereenkomst door de rechter te laten beëindigen.